Yeşil bezelye, doğal olarak yetiştirilen en eski gıdalardan biridir ve yarım fincan porsiyon yaklaşık 62 kalori, 4 gram protein ve 4 gram lif içerir. Yani diyet yapıyorsanız, en iyi yiyecek seçeneklerinden biridir.
Genel olarak yaygın bir sebze olarak kabul edilir, ancak küçük baklalarının sağlık açısından inanılmaz faydaları vardır. Bezelye, antioksidanlar, yüksek lif, yüksek protein içeriği, mineraller ve düşük yağ içeriği gibi çeşitli sağlıklı bileşenlerin varlığı nedeniyle oldukça besleyicidir.
Bezelye birçok yemeğin bir parçasıdır, çoğunlukla bezelye garnitür amaçlı kullanılır. Salatalarda da önemli bir malzemedir. Ayrıca bezelye uygun fiyatlı ve herkes onları satın alabilir. Bezelyenin sağlık yararları sayısızdır, bu da onları diyetimize dahil etmeyi önemli kılar. İşte size bu sebzenin önemini anlatan bezelyenin önemli sağlık faydaları.
Bezelyenin Faydaları
1. Bezelye Enerji Sağlar
Yeşil bezelye, yavaş enerji salımı sağlamak için protein ve lif açısından zengin olan baklagiller arasında yer alır. A vitamini içeriği ile vücudun enerji seviyesini artırarak adenozin trifosfat (ATP) üretimini destekler. Tiamin ve niasin gibi B vitaminleri, alınan yiyeceklerden enerji elde etmeyi kolaylaştırır ve büyüme ile sağlıklı cilt, saç, sinirler ve kaslar için gerekli olan besinleri sağlar. Aynı zamanda, bağırsak sağlığını destekleyerek kan şekeri seviyelerini dengelemeye ve çeşitli hastalıkları önlemeye yardımcı olur.
2. İltihap Önleyici Özelliklere Sahiptir
Yeşil bezelye, vücuda bol miktarda antioksidan sağlar ve çeşitli kronik hastalıklarla savaşabilir. Osteoporoz, bronşit, artrit, Alzheimer, kanser ve erken yaşlanma gibi durumlarla mücadelede yeşil bezelyenin anti-inflamatuar özellikleri önemlidir. Bu anti-inflamatuar etkiler, yeşil bezelyede bulunan bitkisel besin maddelerinden kaynaklanır.
3. Bağırsak Hareketlerini Artırın
Yeşil bezelye, sindirimi kolaylaştıran ve sağlıklı bağırsak hareketlerini destekleyen yüksek miktarda lif içerir. Çözünür lifler dışkıyı yumuşatarak tuvalete gitmeyi daha rahat hale getirir. Erkekler ve kadınlar için önerilen günlük lif miktarı sırasıyla 38 gram ve 25 gramdır ve yarım bardak yeşil bezelye yaklaşık 4 gram lif sağlar; bu da onu düşük kalorili bir sağlık destekçisi yapar.
4. Yaşlanma Belirtilerini Azaltın
Yeşil bezelye, cilt sağlığı için mükemmel olan zengin antioksidan içeriğine sahiptir. UV radyasyonundan kaynaklanan cilt hasarını önlemeye yardımcı olabilecek kemopreventif özellikler içerir. Polifenoller, cildin oksidatif stresten korunmasını iyileştirerek yaşlanma belirtilerini azaltabilir.
5. Kilo Yönetimine Yardımcı Olur
Yeşil bezelye, kilo yönetimi için mükemmel bir protein kaynağıdır. Bitki bazlı diyetler, açlığı kontrol altına alarak ve bireylerin sağlıklı bir kilo sürdürmelerine yardımcı olarak kilo kontrolünde etkilidir.
6. Kötü Kolesterolü Düşürebilir
Yeşil bezelye tüketimi, kolesterol problemleri olan bireyler için son derece faydalıdır. Niasin içeriği sayesinde, iyi kolesterol olarak bilinen yüksek yoğunluklu lipoproteinleri (HDL) artırır ve trigliseritler ile çok düşük yoğunluklu lipoproteinlerin (VLDL) üretimini azaltarak kötü kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olur.
7. Kan Şekerini Düzenlemeye Yardımcı Olur
Yeşil bezelye, yüksek kan şekeri olan bireyler için kan şekerini dengede tutmaya yardımcı olur. Protein ve lif bakımından zengin içeriği ile kan şekeri seviyelerinde ani yükselmeleri önler ve düşük glisemik indeksi sayesinde kan şekerini doğal olarak düzenler. Ayrıca, içerdiği yüksek potasyum ve magnezyum ile tansiyonu düşürerek kalp sağlığını destekler.
8. Bezelye Yiyin ve Kemiklerinizi Sağlıklı Tutun
Yeşil bezelye, kemik sağlığını destekleyen temel vitaminlerle doludur. Özellikle K vitamini, güçlü kemiklerin oluşumunu destekler ve günlük ihtiyacın yaklaşık yüzde 44’ünü sağlar. Yeterli K vitamini alımı, osteoartrit gibi kemik rahatsızlıklarının önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca yapılan araştırmalar, yeterli K vitamini alımının kalça kırıkları riskini azaltabileceğini göstermiştir.
9. Kalp Hastalıkları Riskini Azaltır
Yeşil bezelye, oksidatif iltihaplanmayı ve kronik stresi azaltarak kalp hastalıkları riskini düşürür. B vitaminleri, bu süreçlerde önemli bir rol oynar. Ayrıca yapılan çalışmalar, düzenli bezelye tüketiminin homosistein seviyelerini önemli ölçüde düşürebileceğini ve böylece kalp sağlığını koruyabileceğini bildirmiştir.
10. Göz Sağlığını Geliştirin
Yeşil bezelye, A vitamini açısından zengindir ve bu, görme yeteneğini iyileştirmeye ve göz sağlığını korumaya yardımcı olur. Bir porsiyon yeşil bezelye, günlük A vitamini ihtiyacının yüzde 24’ünü karşılar, böylece göz sağlığını desteklerken maküler dejenerasyon riskini azaltır.
Bezelyenin Besin Değerleri
Bezelye, hem besin değerleri hem de sağlık faydaları açısından oldukça zengin bir sebzedir. İşte bezelyenin başlıca besin değerleri ve sağlık yararlarına genel bir bakış:
Besin Değerleri:
- Kalori: 100 gram bezelyede yaklaşık 81 kalori bulunur.
- Protein: 100 gramda 6.71 gram protein içerir.
- Yağ: 100 gramda 0.49 gram yağ bulunur.
- Karbonhidrat: Bezelye, 100 gramda 12.59 gram karbonhidrat içerir.
- Lif: 100 gramda 5.29 gram diyet lifi mevcuttur.
- Vitaminler: Bezelye A, C, E, K vitaminleri açısından zengindir.
- Mineraller: Demir, potasyum, kalsiyum, magnezyum gibi mineralleri içerir.
Bezelyenin Kanserle Mücadelede Rolü
Bilimsel Araştırmalardan Örnekler
Bezelye, kanserle mücadelede önemli bir rol oynayabilir. Bilimsel araştırmalar, bezelyenin antioksidan ve anti-inflamatuar özelliklerini göstermiştir. Örneğin, bezelyede bulunan saponinler, fenolik asitler ve flavonoidler gibi fitokimyasallar, hücrelerde oksidatif stresi azaltarak DNA hasarını önler ve kanser hücrelerinin çoğalmasını engelleyebilir. Bu bileşenler, özellikle kolon, mide ve akciğer kanseri gibi çeşitli kanser türlerine karşı koruyucu etkiler sunabilir.
Önleyici Etkileri ve Kullanım Önerileri
Bezelye, düzenli olarak tüketildiğinde kansere karşı koruyucu bir gıda olarak işlev görebilir. Yüksek lif içeriği sayesinde, sindirim sisteminin sağlıklı kalmasına yardımcı olur, bu da özellikle kolon kanserinin önlenmesine katkı sağlar. Bezelyeyi diyetinize dahil etmek için çorbalara, salatalara ekleyebilir veya ana yemeklerde yan garnitür olarak kullanabilirsiniz.
Bezelyenin Kilo Kontrolüne Katkıları
Doyurucu Özelliği ve Düşük Kalorili Yapısı
Bezelye, kilo kontrolüne yardımcı olan mükemmel bir besindir. Düşük kalori içeriğine rağmen yüksek lif oranı sayesinde uzun süreli doygunluk hissi verir. Bu özellik, özellikle diyet yapan kişiler için yararlıdır çünkü daha az kalori alarak daha uzun süre tok kalmanıza olanak tanır. Ayrıca, bezelye yüksek protein içeriği ile de bilinir, bu da onu özellikle bitkisel diyetlerde önemli bir protein kaynağı yapar.
Diyetlerde Bezelye Kullanımı
Bezelye, her türlü diyet programına kolayca entegre edilebilir. Salatalara, güveçlere veya pilavlara eklenebilir, püre haline getirilerek çeşitli yemeklere dahil edilebilir. Bezelyenin esnek kullanımı, diyet yapanların yemeklerine lezzet katmanın yanı sıra sağlıklı bir bileşen eklemelerine olanak tanır. Bezelye, özellikle düşük glisemik indekse sahip olduğu için kan şekerini dengeleme konusunda da yardımcı olur, bu da diyabet yönetiminde ve kilo kontrolünde önemli bir avantaj sağlar.
Bezelye Nasıl Tüketilir?
Farklı Pişirme Metodları
Bezelye, çeşitli pişirme yöntemleri ile tüketilebilir ve her yöntem bezelyenin tat ve dokusunu farklı şekillerde ortaya çıkarır. Bezelyeyi haşlayarak, buharda pişirerek veya kızartarak tüketebilirsiniz. Buharda pişirmek, bezelyenin besin değerlerini en iyi koruyan yöntemlerden biridir, çünkü bu yöntemde bezelye doğrudan suya maruz kalmaz ve vitaminler suya geçmez.
Bezelye İçeren Sağlıklı Tarifler
Bezelye, salatalar, pilavlar veya makarnalar gibi çeşitli yemeklerde kullanılabilir. Bezelyeli bir bahar salatası için taze bezelye, nane, limon suyu ve zeytinyağı ile hafif ve ferahlatıcı bir salata yapabilirsiniz. Ayrıca, bezelyeyi kremalı bir çorba yapmak için kullanabilir veya risotto ve pilav tariflerinde lezzetli bir ek olarak ekleyebilirsiniz.
Bezelye Tüketirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Alerjik Reaksiyonlar ve Yan Etkiler
Bezelye genellikle güvenli bir gıdadır, ancak bazı insanlar bezelyeye karşı alerjik reaksiyon gösterebilir. Bezelye alerjisi, özellikle baklagiller alerjisi olan kişilerde görülebilir. Alerji belirtileri arasında ciltte kaşıntı, döküntü veya sindirim sorunları olabilir. Eğer bezelye yedikten sonra bu tür belirtiler gözlemliyorsanız, bir sağlık profesyoneline danışmalısınız.
Tüketim Miktarı ve Sıklığı
Bezelye, dengeli bir diyetin parçası olarak düzenli olarak tüketilebilir. Ancak, her besin gibi bezelyeyi de aşırı tüketmek sindirim sorunlarına neden olabilir. Günlük diyetinize çeşitlilik katmak ve farklı besinlerden yeterli vitamin ve mineral almak önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Bezelye tüketmek herkes için güvenli midir?
Bezelye çoğu insan için güvenli olsa da, bazı bireylerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Özellikle baklagiller alerjisi olan kişiler bezelye tüketirken dikkatli olmalıdır.
Bezelye hangi vitamin ve mineralleri içerir?
Bezelye, A vitamini, C vitamini, K vitamini, tiamin, folat gibi önemli vitaminler ile demir, fosfor ve manganez gibi mineraller açısından zengindir. Ayrıca iyi bir lif kaynağıdır.
Bezelye yemek kilo verdirir mi?
Bezelye, yüksek lif içeriği ve düşük kalorisi sayesinde kilo kontrolüne yardımcı olabilir. Lif, daha uzun süre tokluk hissi sağlar ve düşük kalori alımı kilo verme çabalarını destekler.
Bezelyenin çocuklar üzerindeki etkileri nelerdir?
Bezelye, çocuklar için sağlıklı bir besindir. Protein, vitamin ve mineraller açısından zengin içeriğiyle çocukların büyüme ve gelişimine katkı sağlar.
Bezelye pişirirken besin değerlerini korumanın yolları nelerdir?
Bezelyeyi besin değerlerini koruyarak pişirmenin en iyi yollarından biri buharda pişirmektir. Buharda pişirme, vitaminlerin ve minerallerin büyük ölçüde korunmasını sağlar. Ayrıca, bezelyeyi aşırı pişirmekten kaçınmak da besin değerlerinin korunmasına yardımcı olur.
Uyarı: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve profesyonel tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavi yerine geçmez. Sağlıkla ilgili herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa, lütfen doktorunuza veya sağlık hizmeti sağlayıcınıza danışın. Bu içerik, okuyuculara genel bilgi sunmak amacıyla hazırlanmıştır ve okuyucunun özel sağlık durumuna göre kişiselleştirilmemiştir.