Papağanlar, insan konuşmasını ve seslerini taklit edebilen küçük bir kuş grubunun parçasıdır… ama bunu neden yapıyorlar?
Büyürken Looney Tunes çizgi filmlerinden Tweety ve Sylvester izlediğinizi hatırlarsınız. Ne zaman kedi Sylvester, kuş Tweety’yi yemeye çalışsa, ikincisi tıpkı bir insan gibi sahibini arayıp kediyi şikayet ederdi. Bunu karikatürde görmek bizi hiç şaşırtmadı!
Uzun zamandır, birkaç kuşun konuşmayı taklit edebildiğini biliyoruz. Bunu yaptığı bilinen en yaygın kuş papağandır. Ancak, papağanların neden bu yeteneğe sahip olabileceğini hiç düşündünüz mü?
Papağanların Ses taklitçiliği nedir?
Birçok hayvan ve kuş, sadece kendi türlerine özgü sesleri değil, aynı zamanda diğer türlerin seslerini de üretme yeteneğine sahiptir! Bu tür hayvanlara sesli mimikler denir.
Vokal mimiklerin büyük bir kısmı ötücü kuşlardır, aksi takdirde ötücü kuşlardır ve ötücü kuşlar olarak adlandırılan ses sinyallerini aktif olarak öğrenen kuş türleridir. “Suboscines” olarak bilinen diğer kuşlar, papağanlar ve sinek kuşları gibi birkaç tür dışında ses taklitleri göstermezler.
Dünyadaki kuş türlerinin yaklaşık yarısı ötücü kuşlardır. Zebra ispinozları üzerinde yapılan araştırmalar, yavru kuşların, yumurtadan çıktıktan bir hafta sonra başlayarak ve olgunluğa erişene kadar devam ederek, babalarının veya yetişkin bir erkek “öğretmenin” seslendirmelerini taklit ederek türe özgü şarkıları öğrendiklerini ve ezberlediklerini göstermiştir.
Bu hassas dönemde babadan izole edilirse, yavru kuşlar anormal ötüşler geliştirebilir ve bu da taklitçiliğin bu kalıpları öğrenmedeki önemini gösterir.
Şarkıları öğrenmek için doğuştan gelen yetenekleri nedeniyle, ötücü kuşlar çeşitli türlerdeki sesleri toplamada çok yeteneklidir. Böylece, ötücü kuşların iyi gelişmiş mimetik yetenekleri vardır.
Papağanların Mimiklerin amacı nedir?
1930’larda bilim adamları, erkek ötücü kuşların taklitte dişi kuşlardan daha iyi olduğunu fark ettiler. Bu onları, dişileri çiftleşmeye çekmek için erkek kuşların uyguladığı ses öğreniminin bir sonucu olarak ses taklitçiliğinin geliştiğine inanmalarına neden oldu. Ayrıca, erkek ötücü kuşlar çoğunlukla hayatlarının çiftleşme aşamasında taklit ederler ve bu da ses taklitlerinin ötücü öğrenmenin bir yan ürünü olarak geliştiğini doğrular.
Ayrıca bazı ötücü kuşların avcılardan kaçınmak için sesleri taklit ettiği de fark edilmiştir.
Papağanların taklit becerileri nasıl ortaya çıktı?
Daha geniş bir ses aralığına sahip bir şarkıcının, daha küçük bir ses aralığına sahip bir şarkıcıdan daha başarılı olacağını varsaymak sağduyudur. Benzer şekilde, daha geniş türdeki şarkıları öğrenmek için vokal öğrenme yeteneğine sahip erkek ötücü kuşların çiftleşme başarısı şansı daha yüksektir. Bu nedenle, ötücü kuşlar evrim yoluyla daha geniş şarkı öğrenme becerileri kazanmaya başladılar. Sonunda, bu ötücü kuşlar o kadar geniş ses becerilerine sahip oldular ki, sadece türlerindeki diğer erkeklerden değil, farklı türlerden de şarkılar öğrenebildiler.
Böylece, ötücü kuşlarda vokal öğrenmenin bir yan ürünü olarak vokal taklit becerileri ortaya çıktı.
Papağanlarda vokal taklit
Papağanlar binlerce yıldır evcil hayvan olarak bakılıyor ve muhtemelen ötücü kuşlar dışında en ünlü taklitçilerdir. Papağanlardaki ses taklitleri, bakıcılarından öğrenilen insan konuşmasının karmaşık seslendirmelerini taklit edebildikleri için çoğu zaman insanların dikkatini çekmiştir.
Bunun nedeni, daha önce bilim adamlarının düşündüğü gibi, ne eşleri çekmek ne de yırtıcıları kovmaktır. Evcil hayvan olarak yetiştirilen papağanlar, sosyal bağ kurmak için genellikle insanları taklit eder ve aynı nedenle vahşi doğadaki diğer türleri de taklit ederler.
Papağanlardaki taklit ile insan dili arasındaki paralellikler
Bir Afrika Gri papağanı üzerinde yapılan bir çalışmada, bilim adamları onun sadece insan konuşmasını taklit etmediğini, aynı zamanda yüzlerce kelimeyi, anlamlarını öğrenebildiğini, nesneleri isimleriyle tanıyabildiğini ve hatta sayabildiğini gözlemlediler! Araştırma, bilim adamlarına papağanların sadece taklit etmediklerini, ses yeteneklerinin insan konuşmasına çok benzer olduğunu düşündürdü.
İnsanlar bugüne kadar “dil” kullanabildiği bilinen tek hayvan olduğu için bu çok büyük bir keşif, ancak bu çalışma papağanların insanlarda görülen ritmi tanıma ve sayma yeteneği gibi birçok yeteneğe sahip olduğunu ortaya koydu.
Sonuç
Dünyadaki kuş türlerinin yaklaşık yarısı, diğer türlerin seslendirmelerini öğrenebilecekleri anlamına gelen, sesleri taklit etme yeteneğine sahiptir. Ötücü kuşlar, eşlerini cezbetmek veya yırtıcıları püskürtmek için kullandıkları sesli öğrenme yeteneklerinin bir parçası olarak taklit edebilirler. Bilim adamları, giderek daha fazla dişi kuşun eşlerinde “yeni” şarkıları tercih etmeye başlaması ve erkek kuşların çiftleşme başarılarını artırmak için çevrelerinden yeni şarkıları taklit etmeye başlamasıyla ses taklitlerinin evrimleşmiş olabileceğine inanıyorlar.
Papağanlar, insanlar tarafından esaret altında tutulan en popüler ses taklitlerinden biridir. Papağanlar, ötücü kuşlar olmasalar da, bakıcılarından öğrendikleri karmaşık insan seslendirmelerini etkili bir şekilde taklit ederler. Bilim adamları, sayısız araştırma yoluyla, papağanların insan bakıcılarıyla sosyal bağı artırmak için taklit ettiğini anlamaya başladılar. Bununla birlikte, bilim adamları, ses taklitlerinin bu alt hücrelerde veya “ötücü kuş olmayan” türlerde neden ve nasıl geliştiğinden ve evrim zincirinde bağımsız olarak ötücü kuşların benzer becerilerine göre gelişip gelişmediğinden emin değiller.
Papağanlarda taklitçiliğin nasıl geliştiğini tam olarak bilmesek de, emin olabileceğimiz bir şey var ki, bir papağan sizi taklit ettiğinde yakınlaşmaya ve bağlanmaya çalışıyor!